Τα 70's υπήρξαν παγκοσμίως, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, η δεκαετία που κυριολεκτικά άλλαξε τον κόσμο.
Για να φτάσουν αυτές οι επαναστάσεις στη τελική τους μορφή, οι άνθρωποι δε δίσταζαν να ρισκάρουν, να αλλάξουν ακόμα και τις πιο βασικές κοινωνικές αρχές όπως αυτή του σπιτικού.
Τα κοινόβια, μια συλλογή ανθρώπων που ζουν κάτω από την ίδια στέγη και μοιράζονται κυριολεκτικά τα πάντα, ήταν ένα από αυτά τα “πειράματα” και η νέα ταινία του Δανού Thomas Vinterberg (Far from the Madding Crowd, The Hunt), μας βάζει μέσα σε ένα τέτοιο στη νέα του ταινία, Kollektivet.
Ο Erik (Ulrich Thomsen, The Thing) είναι καθηγητής αρχιτεκτονικής και η Anna (Trine Dyrholm, In A Better World) παρουσιάστρια ειδήσεων στη τηλεόραση.
Μετά το θάνατο του πατέρα του, ο Erik κληρονομεί ένα τεράστιο σπίτι, το οποίο όμως δε μπορούν να συντηρήσουν και θέλει να πουλήσει.
Η Anna όμως έχει μια άλλη ιδέα, να το μετατρέψουν σε κοινόβιο ώστε να μοιραστούν τα έξοδα, και με συνοπτικές διαδικασίες, το σπίτι αρχίζει να γεμίζει κόσμο.
Αυτός ο τρόπος ζωής μοιάζει να λειτουργεί, μέχρι που ο Erik εφαρμόζει και μια ακόμη πτυχή του κοινοβίου, αυτή των ελευθέρων σχέσεων, συνάπτει σχέση με την μαθήτρια του, την οποία φέρνει και στο σπίτι, προκαλώντας την κατάρρευση της Anna.
Τα κοινόβια αποτελούν -θεωρητικά- άριστο σκηνικό μιας ταινίας, αφού οι πολύπλοκες σχέσεις προκαλούν ευαίσθητες ισορροπίες μεταξύ των μελών του, κάτι που άλλωστε συνέβαινε και στην πραγματικότητα, εξ ου και τα περισσότερα από αυτά είχαν περιορισμένη διάρκεια ζωής.
Εδώ όμως ο Vinterberg έχει στο μυαλό του κάτι τελείως διαφορετικό απ’ ότι φανταζόμασταν.
Το Kollektivet λοιπόν, είναι ουσιαστικά ένα οικογενειακό δράμα για το χρονικό ενός τελειωμένου γάμου.
Από το πρώτο δεκάλεπτο, όταν η Anna δηλώνει ευθαρσώς ότι βαρέθηκε και θέλει να κάνουν το σπίτι κοινόβιο για να υπάρξει κάποιο ενδιαφέρον στη ζωή της, αντιλαμβάνεσαι ότι το γυαλί έχει σπάσει.
Ο Erik, χωρίς καν να έχει χρόνο να αντιδράσει στην ιδέα της, την ακολουθεί με την ελπίδα να σώσει το γάμο τους, και στην αρχή μοιάζουν να πηγαίνουν όλα καλά, αλλά αυτό δε κρατάει πολύ.
Σε όλη αυτή την ιστορία, το κοινόβιο λειτουργεί μονάχα ως σκηνικό, με τις ιδιαιτερότητές του να παίζουν μεν ρόλο στη ζωή τους αλλά όχι καταλυτικό.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρακολουθείς άνευρα ένα ολόκληρο φιλμ, που γνωρίζεις πώς θα τελειώσει και απλά γίνεσαι μάρτυρας των βημάτων για να φτάσεις εκεί.
Το ακόμα πιο δυσάρεστο είναι ότι η συλλογή των χαρακτήρων που ζουν στο κοινόβιο δεν είναι απλά χάρτινες φιγούρες, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι ο καθένας έχει από πίσω του μια ιστορία, υπάρχουν περίπλοκες σχέσεις μεταξύ τους, όμως η ταινία τις αγνοεί επιδεικτικά δίνοντάς μας μονάχα λίγα ψίχουλα ίσα να μας προκαλέσουν τη περιέργεια και μετά, τίποτα.
Η παιδική αγάπη του εξάχρονου Vilads για την δεκατετράχρονη Freja, η άρρωστη καρδιά του πρώτου και η σεξουαλική αφύπνιση της δεύτερης, το θολό παρελθόν του Allon, ο ανεκπλήρωτος έρωτας του Ole για την Anna είναι μόνο μερικές από τις υποϊστορίες που ενώ διαδραματίζοντας παράλληλα μέσα στο σπίτι, το σενάριο απλά δεν ασχολείται μαζί τους!
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι το κλειδί που αφαιρεί τα θεμέλια της ταινίας αφήνοντάς την να αιωρείται είναι…ο τίτλος της.
Το Kollektivet δεν είναι μια ταινία για ένα κοινόβιο, αλλά ένα οικογενειακό δράμα, ελάχιστου ενδιαφέροντος, κάτι για το οποίο φταίει το σενάριο που ουσιαστικά μας υπονοεί το φινάλε από την αρχή, που απλά λαμβάνει χώρα σε ένα κοινόβιο, το οποίο παίζει κάτι λιγότερο από περιφερειακό ρόλο.
Αν θέλετε να δείτε ένα πραγματικά καλό φιλμ για κοινόβια, δοκιμάστε το Tillsammans (2000) του επίσης Δανού Lukas Moodysson που καταφέρνει όλα αυτά στα οποία το Kollektivet αποτυγχάνει.
Στους κινηματογράφους από 15 Δεκεμβρίου.
Αλέξανδρος Κυριαζής.
1.jpg)
