OK, το παραδέχομαι.
Δεν είμαι του χώρου, ούτε του horror, ούτε του Horrorant.
Είμαι ο τελευταίος που ίσως να ήξερε να μιλήσει για το horror genre και, για να πω την αλήθεια, χαίρομαι γι αυτό, αφού μπορώ και κοιμάμαι ήρεμος τα βράδια, δίχως να με τρομάζει κάποιος ξέμπαρκος θόρυβος ή να φοβάμαι τις σκοτεινές γωνίες.
That aside, είναι γεγονός ότι στην avant premiere του V/H/S είχα μόνο καλές εντυπώσεις και την αίσθηση ότι πέρασα καλά σε μια ταινία, βγαίνοντας από την αίθουσα (με εξαίρεση δύο δευτερόλεπτα, όπου έστρεψα το βλέμμα μου από τα πολλά ξεκοιλιάσματα).
Ειδικότερα, η τελευταία ιστορία (10/31/98), που κινείται πιο πολύ στα επίπεδα του μεταφυσικού και όχι του splatter, μου άρεσε περισσότερο.
Το υποείδος του found footage εν γένει έχει διχάσει το κοινό.
Κάποιοι το έχουν ‘αγκαλιάσει’ για το ρεαλισμό και το σασπένς, ενώ άλλοι το έχουν κατηγορήσει για την προχειρότητα της εικόνας και του σεναρίου.
Αδιαμφισβήτητα όμως, αυτό το είδος στοχεύει περισσότερο στο να ‘αγγίξει’ το θεατή, προσφέροντας του τους φόβους, το άγνωστο, τη φρίκη και το θάνατο ως ωμή πραγματικότητα.
Όλα όσα μπορεί να τρέμεις, συμβαίνουν και συμβαίνουν εδώ μπροστά σου.
Για να δούμε τι άλλο υλικό μπορούμε να ξεθάψουμε σε αυτό το rewind…
Cannibal Holocaust (1980)
Αντί να παρουσιάζει κατευθείαν το καταγεγραμμένο υλικό, το τοποθετεί σε ένα πλασματικό περιβάλλον.
Όταν ένα συνεργείο που δούλευε στο δάσος του Αμαζονίου εξαφανίζεται, ο ανθρωπολόγος Harold Monroe (Robert Kerman) με την ομάδα του ξεκινούν για να τους αναζητήσουν.
Η ομάδα του Monroe ανακαλύπτει το καταγεγραμμένο υλικό του συνεργείου, το οποίο έχει ως αντικείμενο δύο φυλές κανίβαλων, και μαζί με αυτό ανακαλύπτει και μια φρικιαστική πραγματικότητα.
Σε όσους δεν το γνωρίζετε ήδη (που αν διαβάζετε Horrorant, αμφιβάλλω αν είστε πολλοί), δύο πράγματα θα σας πω.
Το πρώτο είναι ότι η ταινία απαγορεύτηκε σε αρκετές χώρες κατά την κυκλοφορία της και φαντάζομαι μπορείτε να καταλάβετε τους λόγους.
Οι εικόνες που διαδραματίζονται είναι ανείπωτες.
Το δεύτερο είναι η δικαστική μάχη που έπρεπε να δώσει ο σκηνοθέτης Ruggero Deodato για να αποδείξει ότι η ταινία του δεν ήταν snuff film, όπως κατηγορήθηκε, και ότι όλοι οι ηθοποιοί ήταν ζωντανοί.
Δυστυχώς, οι θάνατοι των ζώων στην ταινία ήταν αληθινοί, κάτι που ο Deodato δηλώνει ότι έχει μετανιώσει, ωστόσο η ωμότητα και η βαναυσότη που απεικονίζεται, ξεπερνούν τα όρια του ταμπού για πολλούς.
Όπως επίσης και για πολλούς άλλους, η ταινία είναι η επιτομή στο found footage sub-genre.
The Blair Witch Project (1999)
Αλλά το παιχνίδι δεν παίχτηκε μόνο στην εικόνα, αλλά και στο marketing, το οποίο κράτησε το κοινό σε εγρήγορση και μετά το τέλος της ταινίας.
Τρεις φοιτητές, ο Michael C. Williams, η Heather Donahue και ο Joshua Leonard (τα αληθινά τους ονόματα), ξεκινούν μια εξερεύνηση σε μια περιοχή του Maryland, με σκοπό να ανακαλύψουν όσα περισσότερα στοιχεία μπορούν για τον αστικό θρύλο της Μάγισσας του Blair.
Θα καταλάβουν, όμως, ότι το να κατασκηνώσουν το βράδυ σε σημεία που γίνονταν τελετές θυσιών δεν ήταν και η πιο σοφή σκέψη.
Ελάτε, πείτε την αλήθεια.
Δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος φίλος ή συγγενείς σας να μην ξεστόμισε αυτά τα λόγια: «Πάμε να τη νοικιάσουμε. Άκουσα ότι είναι καλή. Λένε ότι είναι αληθινά γεγονότα.»
Και σίγουρα δεν το μετανιώσατε όταν είπατε ‘ναι’.
Κάτι η γερή προώθηση μέσω του διαδικτύου, κάτι το Sundance και κάτι η έξυπνη κίνηση της εταιρίας να αφήσει ανεξέλεγκτη τη φήμη ότι πρόκειται για αληθινό υλικό, η ταινία γνώρισε μεγάλη επιτυχία.
Η άγνοια, ο φόβος, σε συνδυασμό με την πιθανότητα τα γεγονότα αυτά να συμβαίνουν, αλλά και την iconic πλέον κατάρρευση της Donahue στην κάμερα έδωσαν μια πιο ρεαλιστική υπόσταση στην ταινία και ένα λόγο στους θεατές να ανησυχούν τα βράδια.
Δεν έγινε το ίδιο και με το sequel, ένα χρόνο αργότερα.
REC (2007)
Η Angela Vidal παρουσιάζει την εκπομπή ‘While You’re Asleep’ και φιλμάρει τα γεγονότα και τις ενέργειες ενός σώματος πυροσβεστών κατά τη νυχτερινή βάρδια τους.
Όταν κληθούν να πάνε σε ένα κτίριο, μυστηριωδώς εγκλωβίζονται μέσα και οι ζωές τους θέτονται σε κίνδυνο από ένα κακό που εξαπλώνεται.
Οι Balaguero και Plaza, αν και δημιουργούν ένα found footage, δεν βασίζονται στην τεχνική για να συνεπάρουν - ή να τρομάξουν - το κοινό.
Ο τρόμος, το σκοτάδι και οι κλειστοφοβικές σκηνές αρκούν για να εκτελέσουν άρτια αυτό το έργο.
Ουσιαστικά, η λήψη της κάμερας και η απεικόνιση είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να τα δέσουν όλα αυτά, όσον αφορά το storytelling.
Paranormal Activity (2007)
Μια ανεξάρτητη παραγωγή από τον Oren Peli, ο οποίος έγραψε και σκηνοθέτησε, την οποία δύο χρόνο αργότερα έβγαλε στις αίθουσες η Paramount.
Η Katie (Katie Featherston) και ο Micah (Micah Sloat) είναι ένα νεαρό ζευγάρι που μετακομίζει μαζί.
Η Katie ισχυρίζεται ότι ένα φάντασμα την στοιχειώνει από παιδί κι έτσι ο Micah βάζει μια κάμερα στην κρεβατοκάμαρα τους, για να καταγράφει τις ώρες που κοιμούνται.
Η οντότητα αυτή φαίνεται να είναι πιο διαβολική όσο περνούν οι μέρες, ενώ και η Katie αρχίζει και φέρεται περίεργα.
Είναι η πιο εμπορική ταινία που έγινε ποτέ, όχι για το box office που έκανε, αλλά για τις αποδοχές που απέφερε σε σχέση με το budget της (στοίχισε $15.000 και έβγαλε περίπου τα 12.800πλάσια).
Η ταινία έχει τρομάξει πολύ κόσμο, σε σημείο που το Bloody Disgusting να σχολιάζει μεταξύ άλλων «Αν δε χτυπάτε το χέρι σας στο κάθισμα καθώς παρακολουθείτε, δε νιώθετε καθόλου.»
Κάποιοι βέβαια μπορεί να βαρεθείτε από τον αργό ρυθμό με τον οποίο εκτυλίσσεται, αλλά θα ξαφνιαστείτε (και όχι μόνο) χειρότερα, όταν αρχίσουν οι κραυγές, τα περίεργα βήματα και οι σκηνές όπου ‘σας φάνηκε ότι κάτι είδατε…’
Cloverfield (2008)
Ο Rob (Michael Stahl-David) και η παρέα του δίνουν αγώνα ενάντια στο χρόνο για να σώσουν την κοπέλα του, Beth (Odette Yustman), αλλά και να επιζήσουν από φονικά τέρατα που έχουν κατακλύσει τη Νέα Υόρκη.
Ποιος είπε ότι το POV φιλμάρισμα δεν μπορεί να έχει ένταση, δράση και special effects;
Ειδικά το τελευταίο, το πόσο καλά έχουν ενσωματωθεί τα εφέ σε μια απεικόνιση από χειροκίνητη κάμερα, είναι και ένα από τα ατού της ταινίας.
Στην επιτυχία της ταινίας, βέβαια, συνέβαλε και το viral promotion από τον JJ Abrams, αλλά το δυνατό σημείο είναι η ανθρωποκεντρική εξέλιξη της δράσης, μέσα στον κίνδυνο και ενάντια στο άγνωστο.
Το μόνο για το οποίο κάποιοι ίσως να παραπονούνταν, είναι η έννοια της κοινής λογικής, κατά την οποία είναι τραβηγμένο ένας άνθρωπος να βρίσκεται εν μέσω μιας τέτοιας κρίσης και παρόλα αυτά να έχει το νου του να κουβαλά μαζί του την κάμερα.
The Last Exorcism (2010)
Ο Cotton Marcus (Patrick Fabian) πραγματοποιεί ψεύτικους εξορκισμούς, αλλά η πίστη του θα δοκιμαστεί, όταν μάθει για την τραγική έκβαση ενός τέτοιου, και θα θελήσει να ξεσκεπάσει αυτή την απάτη.
Στον τελευταίο του εξορκισμό, φέρνει μαζί του και ένα συνεργείο με κάμερες, αλλά όταν θα συναντήσει την δαιμονισμένη Nell (Ashley Bell), θα αναθεωρήσει τις απόψεις του για τη μη ύπαρξη του φαινομένου.
Η ταινία συγκέντρωσε αρκετά καλά σχόλια, αν και το story δεν είναι και τόσο πρωτότυπο, και τράβηξε την - κακή - προσοχή μερικών, με το ‘προσβλητικό και ακατάλληλο’ poster της.
Πολλοί μπορεί να σταθούν σε διάφορα σημεία της, λόγου χάρη, στο plot twist στο τέλος, που γι αυτούς χαλάει όλη την ταινία, είτε έχουν άδικο, είτε δίκιο - εξάλλου δεν πρόκειται και για την τέλεια ταινία, αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι αξιοπρόσεκτη και αξιόλογη.
Και μπορεί το box office της να μοιάζει μικρό σε σχέση με άλλες ταινίες του είδους, αλλά το γεγονός ότι αναλογικά είναι πάνω από το 30πλάσιο της αξίας της παραγωγής την κάνει επιτυχή.
Diary of the Dead (2007)
Μια παρέα φοιτητών, που κάνουν μια ταινία στο δάσος, μαθαίνουν νέα για το ξέσπασμα των ζόμπι και αποφασίζουν να καταγράψουν τα γεγονότα που διαδραματίζονται, προσπαθώντας εννοείται να μείνουν ζωντανοί ή να μη μεταμορφωθούν και αυτοί.
Και φυσικά, ο Romero δεν αφήνει έξω το πολιτικοκοινωνικό υπόβαθρο, το οποίο θέλει να στηλιτεύσει, όπως και στις προηγούμενες ταινίες του.
Απλώς, αυτή τη φορά χρησιμοποιεί διαφορετική τεχνική, με το ίδιο πάντα διάμεσο - τα ζόμπι.
Το αντικείμενο του, εν προκειμένω, είναι η αξιοπιστία των ΜΜΕ και κατά πόσο εμείς βασιζόμαστε σε αυτά ή θα έπρεπε να βασιζόμαστε για την πληροφόρηση μας, καθώς και πως τα media διαχειρίζονται αυτές τις καταστάσεις, όσον αφορά την σκοπιά της ενημέρωσης.
Trolljegeren/Trollhunter (2010)
Τρεις φοιτητές αποφασίζουν να κάνουν ένα documentary για έναν λαθροκυνηγό αρκούδων, ύστερα από αναφορές για περίεργες επιθέσεις των συγκεκριμένων ζώων, αλλά η αλήθεια είναι εντελώς πιο εξωπραγματική από αυτό που περίμεναν.
Οι επιθέσεις γίνονται από γιγάντια trolls, τα οποία μυστηριωδώς έχουν γίνει ανεξέλεγκτα.
Αν και το premise μπορεί να φανεί κάπως τραβηγμένο ή μη υποσχόμενο, οι ερμηνείες, ο ρυθμός και κυρίως τα εφέ - σε σχέση και με τον προϋπολογισμό της ταινίας, είναι αρκετά καλά και αποδεικνύουν για ακόμη μια φορά ότι δε χρειάζονται πολλά, για να φτιαχτούν πολλά.
Το εν λόγω εγχείρημα ίσως να μη θεωρηθεί τόσο horror, όσο dark fantasy, αλλά ξεδιπλώνει με γλαφυρότητα, ένταση και μυστήριο την υπόθεση που αφηγείται.
V/H/S (2012)
Εξάλλου, μην ξεχνάτε ότι αυτή είναι η μοναδική ίσως found footage ανθολογία τρόμου, και αυτό από μόνο του είναι κάτι καινούργιο.
Πέρα από την όποια πρωτοπορία του θέματος όμως, το V/H/S αποτελεί κομμάτι ιστορίας ήδη, καθώς είναι η πρώτη ταινία της FilmBoy Pictures, γεγονός που πιθανότατα θα θυμόμαστε μετα από πολλά χρόνια με επετειακές διαθέσεις.
...Και μόλις έμαθα ότι στην Αμερική λιποθύμισε κι άλλος θεατής, και μάλιστα στο ίδιο σημείο με αυτόν που είχε λιποθυμίσει στο Sundance!
Όσοι έχετε δει τη ταινία, μαντεύετε ποιο σημείο είναι αυτό.
Με όλα αυτά, βέβαια, εσείς μπορεί να συμφωνείτε ή να διαφωνείτε.
Μπορεί να θέλετε να αφαιρέσετε κάποιες ταινίες από τη λίστα και να προσθέσετε άλλες.
Και καλά θα κάνετε και ξέρετε και τον τρόπο - ακριβώς από κάτω.
Είτε επισκεφτείτε κάποια από τις αίθουσες προβολής του πονήματος του Κωνσταντίνου, είτε αποφασίσετε να μείνετε μέσα και να ξαναζήσετε στιγμές από τις προαναφερθείσες, ΚΑΛΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ!
