Ο James Schamus είναι πιο γνωστός σαν σεναριογράφος, παραγωγός και βασικός συνεργάτης του Ang Lee, σε ταινίες όπως το Brokeback Mountain και Ice Storm (εξαιρετικές αμφότερες).
Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη ένα μυθιστόρημα του Philip Roth, στο οποίο βασικός ήρωας είναι ένας έφηβος Εβραίος της δεκαετίας του ’50, που «επαναστατεί» έναντι στο συντηρητισμό της εποχής.
Παρά την πιστή μεταφορά του λογοτεχνικού έργου, η κινηματογραφική αφήγηση είναι ώρες-ώρες εξαντλητικά αργή και μέσα της χάνονται τελικά οι δυο εξαιρετικές ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών, του Logan Lerman και του Tracy Letts.
O Lerman (Fury) υποδύεται τον Marcus Messner, παιδί χασάπη στο Νιούαρκ του 1950, ο οποίος δεν βλέπει την ώρα να φύγει μακριά από τον πατέρα του, του οποίου η ανησυχία για τον πόλεμο στην Κορέα και την πιθανότητα στρατολόγησης του γιου του, δεν λέει να περάσει με τίποτα.
Η διαφυγή του Marcus απ΄όλα αυτά είναι ένα μικρό Πανεπιστήμιο στο Oχάιο, όπου θα συνδυάσει σπουδές με αποφυγή στρατιωτικής θητείας, ενώ σαν κερασάκι σε αυτά τα ωραία θα είναι η γνωριμία του με την ελκυστική συμφοιτήτριά του Olivia Hutton (Sarah Gadon, A Royal Night Out).
Oι δυο τους γρήγορα φτιάχνουν ένα ζευγάρι απροσάρμοστων κατά κάποιο τρόπο σε σχέση με τους τυπικούς φοιτητές του Πανεπιστημίου, καθώς αυτή έχει πίσω της μια αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας και εντελώς ελευθέρια για την εποχή σεξουαλικά ήθη.
Η σχέση των δυο τους γίνεται αντιληπτή από τον συντηρητικό Πρύτανη του Πανεπιστημίου Ηawes Caudwell (Tracy Letts, The Big Short), o οποίος καλεί τον Marcus στο γραφείο για μια τυπική συζήτηση γνωριμίας, που θα εξελιχθεί όμως σε λεκτική μάχη άνευ όρων, μεταξύ δυο αντίθετων κόσμων.
Η δεκαπεντάλεπτη λεκτική πυγμαχία ανάμεσα σε Πρύτανη και φοιτητή στο μέσο της ταινίας, είναι μακράν ό,τι πιο ζουμερό υπάρχει εδώ.
Η κυνικότητα του διαλόγου, που δίνεται με μια ισχυρή δόση υπερβολικής σοβαρότητας, τόσο που αυτή καταντάει ψεύτικη, έχει ως αποτέλεσμα ένα απολαυστικό παιχνίδι γάτας-ποντικιού (με τους δυο τους να εναλλάσσονται σε αυτούς τους ρόλους), με ταυτόχρονη αποδόμηση (ή έστω προσπάθειας για κάτι τέτοιο), στερεοτύπων που σχετίζονται με την εβραϊκή θρησκεία και τις σεξουαλικές σχέσεις.
Το πρόβλημα είναι πως όταν αυτή η σκηνή τελειώνει, τα πάντα επιστρέφουν στον προηγούμενο αδιάφορο ρυθμό, από τον οποίο η ταινία δεν βγαίνει ούτε με την καθαρτική συνάντηση μάνας-γιου που ακολουθεί, ούτε με την εξέλιξη της σχέσης του Marcus και της Olivia, καθώς και τις τελικές επιλογές του πρώτου που μοιάζουν περισσότερο με εφηβικό πείσμα (το οποίο θα πληρωθεί όμως ακριβά).
Ο δε γενικότερος προβληματισμός καθώς και τα θέματα που θίγονται στο έργο του Roth, όπως τουλάχιστον παρουσιάζονται στην κινηματογραφική τους μεταφορά εδώ, εμένα δεν μου είπαν και πολλά, καθώς είναι εντελώς ξεπερασμένα στις μέρες μας.
Δεν τα βοηθάνε να γίνουν και κάπως πιο δελεαστικά στον σύγχρονο θεατή, η άχρωμη σκηνοθεσία από τη μία και ο συνεχής διάλογος από την άλλη, ο οποίος με ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι κουραστικός.
Καταλαβαίνω πως ο στοματικός έρωτας το 1950 ήταν σκάνδαλο πρώτου μεγέθους πιθανότατα (ειδικά στην επαρχία), αλλά μου φάνηκε υπερβολικό μια ολόκληρη ταινία να περιστρέφεται γύρω από τις συνέπειες και τον αντίκτυπο μια τέτοιας πράξης.
Η δε αυτοκτονική Olivia, περισσότερο με μια χαρούμενη Barbie μοιάζει με μια ουλή στον καρπό της, παρά σαν κάποια ψυχικά άρρωστη.
Η Αγανάκτηση έχει πολλά από τα συστατικά μια καλής ταινίας.
Ηθοποιοί, απεικόνιση της εποχής, σενάριο βασισμένο σε έργο ενός εκ των πιο αναγνωρισμένων συγγραφέων της σύγχρονης εποχής, όμως όλα αυτά δεν συνδυάστηκαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με αποτέλεσμα μόνο ένα δεκαπεντάλεπτο-εικοσάλεπτο το πολύ, να εισπράξουμε από αυτό που θα μπορούσε να είχε γίνει.
Στους κινηματογράφους από 6 Οκτωβρίου.
Νίκος Παλάτος.
